W granicach miasta rzeka Łódka płynie przez 15,6 km, z czego ponad 5 km pod ziemią. Swoje źródła miała na Sikawie - wypływała spod stokowskich wzniesień. Masowe wycinanie lasów doprowadziło do zaniku jej źródeł. Zasilana jest deszczówką oraz wodami drenażowymi, które przesączają się przez grunt w parku Helenowskim i Staromiejskim do podziemnego kanału. Podobne zjawisko dzieje się w innych parkach: Źródliska, Nad Jasieniem, Reymonta czy Poniatowskiego, gdzie wody gruntowe zasilają podziemne kanały rzeczek: Lamus, Jasień czy Karolewki.

Średniowieczna Łódź

Łódka była niewielką, płytką, choć kapryśną strugą. Często wylewała w czasie wiosennych roztopów. Płynęła przez Stare Miasto w głębokiej dolinie. Do dziś można ją zobaczyć w parkach Helenowskim i Staromiejskim. Stromo po stokach pradoliny Łódki opadają ulice: Źródłowa, Franciszkańska, Kilińskiego, Solna, Wschodnia i Nowomiejska. Wchodząc pod ziemię pod parkiem Staromiejskim przenosimy się w czasie do początków miasta. Dno kanału jest pewnie na poziomie historycznych warstw z okresu średniowiecznej Łodzi. Kanał przebiega w miejscu, w którym znajdował się staw. Pod ziemią dotrzemy też do miejsca, w którym była grobla na stawie i młyn, zamieniony z czasem w pierwszą w mieście maszynę włókienniczą. Pod koniec XIX wieku staw zasypano, a rzekę zamieniono w wysypisko śmieci i kanał ściekowy. Był on źródłem licznych epidemii, dlatego też zdecydowano o ukryciu Łódki w podziemnym kanale.  

Łódka fabryczna

Nad rzeką swoje zakłady włókiennicze i pałace wznieśli Biedermannowie i Poznańscy. Swoją fabrykę zbudował Ludwik Meyer (Mania), a Karol Sänger, Karol Anstadt czy Bracia Ghelig założyli browary.

Kanał rzeki Łódki

Na Łódce w ostatnich latach powstało kilka zbiorników wodnych: przy Akademii Sztuk Pięknych, w parku Ocalałych i przy Strykowskiej. Rzeka ginie pod ziemią w krytym kanale przy ulicy Źródłowej, a opuszcza go w Parku na Zdrowiu. Pierwszy odcinek rzeki ukryto pod ziemią na terenie Starego Miasta w 1917 roku (dziś park Staromiejski).

Kanał rzeki Łódki był inspiracją dla ludzi sztuki. W 1926 roku w łódzkiej prasie drukowano powieść w odcinkach o mieszkających w tym kanale bezdomnych i ukrywających się przed wymiarem sprawiedliwości przestępcach. W kanale Łódki realizowano aż pięć produkcji filmowych, w tym nominowany do Oscara film Agnieszki Holland „W ciemności”.

Wraz z budową miejskiej kanalizacji podziemną rzekę „zatrudniono” do odprowadzania z miasta deszczówki. Rzeka chroni śródmieście Łodzi przed powodziami w czasie burz i roztopów. 

Młyny i dopływy Łódki

Łódka na terenie miasta zbierała kilka dopływów: w górnym odcinku cieki z Moskulików i z ulicy Brzezińskiej, przy ulicy Źródłowej - Stoczankę, kolejny ciek wpadał do rzeki przy skrzyżowaniu Kilińskiego z Franciszkańską. Ciek od Piotrkowskiej łączył się  z Łódką na terenie zakładów Poznańskiego (Manufaktura), kolejny dopływał na wysokości motodromu przy Drewnowskiej. W Parku na Zdrowiu z Łódką łączy się Bałutka, a kiedyś na terenie Parku dopływał też strumień zwany Suchy Ner.

Nad Łódką postawiono kilka młynów: Grobelny (Starowiejski, Korzecznik, obecnie ulica Nowomiejska), młyn i folusz Mania, młyn Pielech (okolice ulicy Karskiego), młyn Bruski.

Łodzianie będą mieli okazję zobaczyć podziemny kanał podczas tegorocznych sześćsetnych Urodzin Łodzi.

Łódka przy ulicy Źródłowej zasilana wodami dopływu zwanego Stoczanką.

Park Helenowski utworzono w pradolinie rzeki Łódki - widok na staw.

Park Staromiejski - widok na punkt obserwacyjny podziemnej rzeki Łódki - "Oko śledzia".

Zbiornik na rzece Łódce przy Akadmii Sztuk Pięknych.

Podziemny fragment kanału rzeki Łódki.

Pracownicy podczas regulacji rzeki Łódki przy ulicy Konstantynowskiej. Zdjęcie z archiwum ZWIK.

Rzeka Łódka przy ulicy Konstantynowskiej. Dzieci bawiące się w jazie. Zdjęcie z archiwum ZWIK.

Tu był staw na Łódce. Budowa krytego kanału Łódki w 1917 roku na terenie Starego Miasta. (Park Staromiejski). Zdjęcie z archiwum ZWIK.